W gminie Józefów nad Wisłą na Lubelszczyźnie dokonano niezwykłego odkrycia. Podczas poszukiwań z wykrywaczem metalu, Pan Krzysztof znalazł srebrny denar, którego eksperci szacują, że pochodzi z 81 roku przed naszą erą.
Moneta sprzed czasów Jezusa
Moneta ma niewielką średnicę wynoszącą 16 mm i na jednej stronie przedstawia udrapowane popiersie bogini rzymskiej Ceres, patronki wegetacji i urodzajów. Poniżej podbródka znajduje się coś, co pierwotnie było bliżej nieokreślonym przedmiotem, ale w różnych wariantach mogło być to róg obfitości, kłos lub lira. Na górze, z tyłu głowy, zachował się jedynie w stanie szczątkowym nieczytelny napis.
Drugą stroną monety jest przedstawienie oracza, który kroczy za pługiem ciągniętym przez dwa woły. Poniżej znajduje się częściowo zachowany napis: [?]·MARI·C·[?], a powyżej liczba: [?]XX[?]. Według wyjaśnień naukowców, monogram MARI·C pierwotnie brzmiał C·MARI·C·F, co sugeruje, że to denar Gaiusa Mariusa, który był jednym z triumwirów monetarnych w 81 roku przed naszą erą.
„W okresie późnej republiki triumwirowie monetarni mogli bić spersonalizowane monety. Dzięki czemu znamy ich imiona umieszczane na monetach, wybijanych za ich urzędowania.”
– wyjaśnia LWKZ.
To nie jest pierwsza rzymska moneta z okresu republikańskiego, która została znaleziona w ostatnich latach na terenie Lubelszczyzny. W 2018 roku członkowie Stowarzyszenia Mieszkańców Gminy Annopol „SZANSA” zgłosili odkrycie denara rzymskiego L. Tituriusa Sabinusa, wybitego w 89 roku przed Chrystusem. Co ciekawe, ten sam typ monety został znaleziony również na terenach nadwiślańskich.
„Znaleziska denarów republikańskich łączone są najczęściej z osadnictwem kultury przeworskiej w młodszym okresie przedrzymskim i w okresie wczesnorzymskim. Monety tego typu pozostawały w stosunkowo długim okresie użytkowania (obiegu).” – podsumował LWKZ.