Polskie rolnictwo stoi przed znaczącą zmianą w zakresie bezpieczeństwa pracy. Od 15 marca 2025 roku Państwowa Inspekcja Pracy rozpocznie intensywne kontrole w gospodarstwach rolnych, które będą miały bezpośredni wpływ na przyznawanie dopłat. Te bezprecedensowe działania są częścią większej reformy sektora rolnego, mającej na celu poprawę warunków pracy i legalizację zatrudnienia.
Nowe prawo zmienia zasady gry
Fundamentem nadchodzących zmian jest uchwała Komitetu Monitorującego Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027, którą rząd ostatecznie potwierdził 4 lutego. Kluczowym elementem reformy jest wprowadzony 1 stycznia 2025 roku mechanizm warunkowości społecznej. Ta nowa regulacja tworzy bezpośrednie powiązanie między przestrzeganiem zasad BHP a możliwością otrzymywania wsparcia finansowego. W praktyce oznacza to, że zaniedbania w zakresie bezpieczeństwa pracy mogą skutkować utratą lub znaczącym zmniejszeniem dopłat bezpośrednich.
Priorytety kontroli
Inspektorzy PIP szczególną uwagę zwrócą na gospodarstwa, które już wcześniej budziły wątpliwości. Pod lupę trafią przede wszystkim te miejsca, gdzie w przeszłości odnotowano nieprawidłowości lub wpłynęły skargi dotyczące warunków pracy. Kontrolerzy dokładnie przyjrzą się także gospodarstwom zatrudniającym pracowników sezonowych i cudzoziemców, gdyż to właśnie w tych przypadkach ryzyko naruszeń przepisów jest największe.
Szeroki zakres weryfikacji
Nadchodzące kontrole będą niezwykle kompleksowe. Inspektorzy sprawdzą nie tylko stan techniczny maszyn rolniczych i dostępność środków ochrony osobistej, ale także zajmą się kwestią legalności zatrudnienia. Pod szczególną kontrolą znajdą się umowy o pracę, prawidłowość zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych oraz przestrzeganie przepisów dotyczących czasu pracy i minimalnego wynagrodzenia. Weryfikacji podlegać będzie również dokumentacja związana z zatrudnianiem cudzoziemców.
Dotkliwe konsekwencje zaniedbań
Skutki wykrytych nieprawidłowości mogą być niezwykle poważne dla gospodarstw rolnych. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa otrzyma uprawnienia do znaczącego ograniczenia lub nawet całkowitego cofnięcia dopłat. W przypadku nielegalnego zatrudniania pracowników z zagranicy, rolnicy mogą zostać obciążeni grzywną sięgającą nawet 30 tysięcy złotych. Dodatkowo, poważne naruszenia przepisów BHP będą zgłaszane do odpowiednich organów, co może prowadzić do kolejnych sankcji.
Jak uniknąć problemów?
Kluczem do bezpiecznego przejścia kontroli jest odpowiednie przygotowanie gospodarstwa. Rolnicy powinni przede wszystkim zadbać o pełną legalizację zatrudnienia wszystkich pracowników oraz wdrożyć kompleksowy system zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Istotne jest również przeprowadzenie wewnętrznego audytu, który pozwoli wykryć i wyeliminować potencjalne nieprawidłowości przed wizytą inspektorów.
Choć nowe przepisy mogą początkowo wydawać się uciążliwe, ich długofalowym celem jest profesjonalizacja polskiego rolnictwa i zapewnienie godnych warunków pracy w tym sektorze. Rolnicy mają jeszcze czas na dostosowanie swoich gospodarstw do nowych wymogów, jednak nie powinni zwlekać z wprowadzaniem niezbędnych zmian. Modernizacja i poprawa standardów bezpieczeństwa to nieunikniony kierunek rozwoju współczesnego rolnictwa.
Źródło: Media
