Rozmowa z osobą chorą, niezależnie od rodzaju schorzenia, wymaga empatii, delikatności i uważności. Choć intencje mogą być dobre, niektóre słowa lub wyrażenia mogą sprawić, że chory poczuje się niezrozumiany, zlekceważony lub wręcz zraniony. Niestety, wiele osób nadal lekceważy wpływ swoich słów, nie zdając sobie sprawy, jak mogą zostać odebrane. Oto lista „zakazanych” słów i zwrotów, których warto unikać w rozmowie z osobą chorą.
Lista zakazanych zwrotów
1. „Na pewno wszystko będzie dobrze”
Choć wydaje się to słowami otuchy, dla osoby chorej mogą brzmieć jak lekceważenie jej sytuacji. Nikt nie ma pewności, że wszystko się ułoży, zwłaszcza w przypadku poważnych chorób. Zamiast tego warto powiedzieć: „Jestem przy Tobie i wspieram Cię na każdym kroku”. Taka deklaracja daje poczucie wsparcia bez budowania fałszywych nadziei.
2. „Wyglądasz całkiem dobrze, jak na chorą osobę”
Tego typu komentarze mogą sprawić, że chory poczuje się niewidzialny w swojej walce. Wygląd zewnętrzny nie zawsze odzwierciedla to, jak ktoś czuje się wewnętrznie. Zamiast tego możesz powiedzieć: „Cieszę się, że dziś możemy porozmawiać. Jak się dziś czujesz?”. To pytanie daje choremu przestrzeń na podzielenie się swoimi uczuciami bez presji na „dobry” wygląd.
3. „Mogło być gorzej”
Porównywanie problemów chorej osoby do cudzych cierpień to jedno z najbardziej lekceważących podejść. Choroba to zawsze indywidualne doświadczenie, którego nie da się zredukować do rankingów. Lepiej powiedz: „Wiem, że to trudne. Czy mogę jakoś Ci pomóc?”. Takie słowa pokazują zrozumienie i troskę, zamiast bagatelizowania problemu.
4. „Musisz być silny/silna”
Choć może to brzmieć motywująco, wywiera presję na osobę chorą, by tłumiła swoje emocje i udawała, że wszystko jest w porządku. Warto pamiętać, że choroba to czas, kiedy naturalne jest odczuwanie słabości, lęku czy smutku. Zamiast tego powiedz: „Jestem tu, gdy tylko mnie potrzebujesz. Nie musisz udawać, że wszystko jest w porządku”.
5. „Wszystko dzieje się z jakiegoś powodu”
To jedna z najgorszych rzeczy, jakie można powiedzieć osobie zmagającej się z chorobą. Takie słowa sugerują, że cierpienie jest częścią jakiegoś „planu”, co dla wielu osób jest nie do przyjęcia. Lepszym podejściem będzie: „Nie wiem, dlaczego tak się stało, ale chcę Cię wspierać, jak tylko mogę”. To wyrażenie empatii bez narzucania filozoficznych interpretacji.
6. „Znam kogoś, kto miał to samo i wszystko skończyło się dobrze”
Choć intencją jest podniesienie na duchu, takie porównania mogą być przykre. Każdy przypadek choroby jest inny, a sugerowanie, że ktoś ma „lepszą wersję” tej samej choroby, może być demotywujące. Lepiej powiedzieć: „Jeśli chcesz porozmawiać, jestem tu dla Ciebie”. To pokazuje, że jesteś gotowy wysłuchać, bez prób porównywania sytuacji.
7. „Przestań się zamartwiać, stres tylko pogarsza sprawę”
Choć stres faktycznie może wpływać na zdrowie, mówienie tego osobie chorej jest mało pomocne. To jak mówienie komuś, by „przestał się bać” – emocje nie znikają na zawołanie. Zamiast tego powiedz: „To naturalne, że się martwisz. Jestem tu, żeby Cię wspierać”. Taka odpowiedź daje przestrzeń na wyrażenie emocji.
8. „Powinieneś/powinnaś spróbować…”
Porady dotyczące diety, suplementów czy „cudownych” terapii mogą być bardzo irytujące, zwłaszcza jeśli nie są poparte wiedzą medyczną. Pamiętaj, że chora osoba ma zwykle kontakt z lekarzami, którzy dbają o jej leczenie. Zamiast narzucać swoje pomysły, lepiej powiedzieć: „Czy jest coś, co mogę dla Ciebie zrobić, żebyś poczuł/a się lepiej?”.
Jak mówić, by wspierać?
Chory potrzebuje przede wszystkim wsparcia emocjonalnego i poczucia, że ktoś jest przy nim w trudnych chwilach. Oto kilka uniwersalnych zwrotów, które zawsze są mile widziane:
- „Jestem tu dla Ciebie. Czego teraz potrzebujesz?”
- „Wiem, że to trudny czas. Możesz na mnie liczyć”
- „Chcę Cię wspierać najlepiej, jak potrafię. Daj znać, co mogę zrobić”
Słowa mają ogromną moc – mogą wspierać, ale i ranić. Rozmawiając z osobą chorą, warto pamiętać, że to, co mówimy, powinno przede wszystkim dawać wsparcie i zrozumienie. Unikając „zakazanych” słów, możesz pomóc bliskiej osobie poczuć się lepiej w trudnym czasie. Czasem wystarczy tylko być i słuchać – to naprawdę wiele znaczy.
