Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) w odpowiedzi na narastające przypadki nadużywania zwolnień lekarskich zdecydował się na zaostrzenie kontroli. Zmiany te mają na celu wyeliminowanie przypadków nieuprawnionego pobierania świadczeń chorobowych, co staje się coraz poważniejszym problemem społeczno-ekonomicznym.
Intensyfikacja kontroli zwolnień lekarskich
ZUS, mając na uwadze swoje obowiązki wobec uczciwych ubezpieczonych, znacznie zintensyfikował kontrole. Dotyczą one nie tylko osób przebywających na zwolnieniach lekarskich, ale również lekarzy, u których zaobserwowano niezwykle wysoką aktywność w wystawianiu tzw. „L4”. Tylko w okresie styczeń-wrzesień 2023 roku przeprowadzono ponad 336 tysięcy kontroli, które w wielu przypadkach doprowadziły do wstrzymania wypłaty zasiłków.
ZUS na tropie nieprawidłowości
Pracownicy ZUS mają uprawnienia do niezapowiedzianych wizyt kontrolnych w miejscu zamieszkania osób korzystających ze zwolnień. Wykrycie niezgodności może prowadzić do zmniejszenia lub wstrzymania wypłat, a w skrajnych przypadkach nawet do żądania zwrotu nieprawnie pobranych środków. W pierwszych dziewięciu miesiącach 2023 roku ZUS podjął decyzje o obniżeniu lub wstrzymaniu świadczeń na sumę przekraczającą 129 mln zł.
Wykorzystywanie „L4” niezgodnie z przeznaczeniem
Badania przeprowadzone przez ZUS wskazują, że niektórzy ubezpieczeni nie wykorzystują czasu zwolnienia na regenerację zdrowia, a na dodatkową działalność zarobkową lub prace remontowe. Takie przypadki są coraz bardziej widoczne i budzą niepokój wśród odpowiedzialnych za system ubezpieczeń społecznych.
Szczególnie intensywne kontrole odbywają się na terenie województwa kujawsko-pomorskiego. W ciągu 9 miesięcy świadczenia chorobowe na kwotę 6,7 mln zł zostały tam obniżone lub cofnięte. ZUS przyznaje, że wiele z tych interwencji było możliwych dzięki donosom od osób z otoczenia osób przebywających na zwolnieniu.
Jak podkreśla Krystyna Michałek, regionalny rzecznik ZUS w województwie kujawsko-pomorskim, której słowa przytacza „Gazeta Pomorska”, skuteczność działań kontrolnych jest coraz większa, a często informacje prowadzące do skutecznych kontroli pochodzą z anonimowych zgłoszeń.
W obliczu rosnącej skali nadużyć, ZUS kładzie duży nacisk na ścisłą współpracę z obywatelami w celu zapewnienia sprawiedliwości systemu ubezpieczeń społecznych.
