Japonię kojarzymy z kwitnącą wiśnią, sushi i wysokiej jakości podzespołami elektronicznymi. Jednak ten kraj o niezwykłej kulturze i wielowiekowej tradycji skrywa też różne inne tajemnice. Jedną z nich są japońskie piły do drewna.
Japońskie piły do drewna – co je wyróżnia
Japończycy nie pozostawiają niczego przypadkowi. To bardzo uporządkowany naród, dążący do równowagi i precyzji w każdym obszarze życia. Widać to między innymi na przykładzie narzędzi do cięcia drewna. Japońskie piły znacznie różnią się od tych, do których jesteśmy przyzwyczajeni.
Cienki brzeszczot jest tu gwarantem równego i precyzyjnego cięcia. Uwagę zwraca też technika obróbki drewna. W przypadku pił europejskich cięcie następuje w momencie odpychania piły od siebie. W pile japońskiej moment cięcia to ten, w którym przyciągamy brzeszczot ku sobie. Co to zmienia? Wbrew pozorom łatwiej jest przyciągnąć piłę do siebie, niż ją odepchnąć, a więc przy piłowaniu piłą japońską zużywa się mniej siły. Ponadto taki kierunek cięcia uważany jest za bardziej precyzyjny.
Co do samej tradycji japońskiego cięcia do siebie, nie ma zgodności. Dziś trudno ustalić, czy taki sposób konstrukcji pił był spowodowany względami siłowymi, czy też prawdą jest przekaz, iż japoński stolarz pracował na kolanach i tak mu było po prostu wygodniej. Faktem jest, że konstruktorzy japońskich pił do drewna wyszli naprzeciw zapotrzebowaniom amatorskich i zawodowych majsterkowiczów, tworząc piły, które dziś szturmem zdobywają rynki europejskie i światowe.
Japońskie piły do drewna – rodzaje
Japończycy niczego nie pozostawili przypadkowi. U nich każdy rodzaj piły ma swoją zwyczajową nazwę i przeznaczenie. Trzeba przyznać, że znacznie ułatwia to wybór i późniejsze użytkowanie.
Kataba jest uniwersalną piłą nadającą się zarówno do cięcia wzdłuż, jak i w poprzek słojów. Można jej używać do obróbki drewna oraz materiałów wyprodukowanych na jego bazie, np. klejonych płyt meblowych. Tego rodzaju piły używa się do głębokich cięć. Kataba jest piłą jednostronną, nie ma wzmocnionego ani ząbkowanego grzbietu.
Dozuki to piła, która jest odmianą kataby. Odróżnia ją grubszy, wzmocniony grzbiet. Taką piłą można ciąć tylko na niedużych głębokościach, ponieważ grzbiet nie zagłębi się w drewno. Natomiast precyzja cięcia jest o wiele większa. Brzeszczot na całej długości ma tę samą grubość i rozmiar zębów. Przy czym warto zauważyć, że są one bardzo drobne, co odróżnia piły japońskie od europejskich.
Ryoba to na odmianę piła dwustronna, czyli posiadająca zęby po obu stronach ostrza. Jedna strona przeznaczona jest do cięcia wzdłuż słojów, druga do cięcia w poprzek. Opcjonalnie jedną stroną tnie się drewno miękkie, drugą twarde. Ryoba zapewnia możliwość bardzo precyzyjnego cięcia, również na niedużych elementach.
Zestaw trzech pił: kataba, dozuki, ryoba, można kupić tutaj: https://woodfan.pl/narzedzia-reczne/pily-reczne/zestaw-3-pily-japonskie-250mm-classic-shogun-detail
Azebiki dwustronna piła o krótkim i zakrzywionym ostrzu. Używa się jej wszędzie tam, gdzie zachodzi potrzeba dostania się do ciasnego miejsca.
Kugihiki to specjalistyczna piła japońska przeznaczona do wycinania małych elementów, głównie kołków. Ostrze jest zwężane ku końcowi i bardzo elastyczne, co ułatwia precyzyjne prowadzenie piły i otrzymanie gładkiego kołka. Powierzchnia wyciętego elementu jest jednolita, nie ma ryzyka zadrapań i zadraśnięć.
Anahiki jest piłą dla tych, którzy się spieszą i nie wymagają precyzji. Służy do cięcia dużych połaci drewna na bele lub kłody. Polecana jest przede wszystkim do porcjowania świeżo ściętego drzewa, które z natury rzeczy jest mokre i może stawiać opór innym piłom.
Sokomawashibiki to piła mocno zakorzeniona w japońskiej tradycji, o czym świadczy sama nazwa – dno. Pierwotnie była przeznaczona do wycinania okrągłych den naczyń, głównie drewnianych wiader. Dziś to po prostu piła do cięcia po okręgu lub łuku.
Mawashibiki także służy do wycinania otworów, ale znacznie mniejszych. Za jej pomocą można precyzyjnie powiększyć i wyrównać nawiercony wcześniej otwór. Idealna dla stolarzy amatorów i profesjonalistów.
Dlaczego warto zamienić naszą rodzimą piłę na japońską?
Japońskie piły do drewna charakteryzują się trzykrotnie dłuższą żywotnością, przy czym mowa tu o porównywalnych parametrach użytkowania względem pił europejskich. Zapewniają większą precyzję cięcia przy użyciu mniejszej siły. Ponieważ brzeszczot jest bardzo cienki, taka piła zapewnia nieporównywalnie większą precyzję i wygodę cięcia. Antypoślizgowa rączka jest tak skonstruowana, by chwytanie piły było wygodne i bezpieczne. Ryzyko draśnięcia przy cięciu taką piłą zostało zminimalizowane praktycznie do zera.
Warto też zwrócić uwagę na aspekt ekonomiczny. Chociaż cena piły może wydawać się wysoka, wystarczy podzielić ją przez trzy i sprawdzić, czy w tej cenie uda się kupić dobrej jakości piłę europejską.